تشبیه تاریک: گونه ای از تصویر در شعر منثور معاصر

Authors

سید امیرحسین مرتضایی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد سید جواد مرتضایی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد

abstract

نویسندگان این مقاله مدعی ظهور گونه­ی جدیدی از تشبیه به نام «تشبیه تاریک» در شعر منثور معاصر فارسی هستند که متأثر از ترجمه به وجود آمده است. در تشبیه تاریک تصور وجه شباهت برای دو سوی تشبیه یا یکی از طرفین، با توجه به اجزای کلام، قابل توجیه و درک نیست، از این رو فهم روشنی از تشبیه حاصل نمی­شود. ابتدا، موضوع تأثیرپذیری و جریان ترجمه­ی شعر به اختصار توضیح داده ­شده است. در بخش بحث و بررسی، پس از ارائه­ی تعاریفی از تشبیه، «تشبیه تاریک» معرفی و نمونه­های شعری مرتبط نیز بررسی شده­ است. سپس نسبت تشبیه تاریک با ابهام و مسأله­ی معنا، بلاغت و زیبایی­شناسی بحث شده است. وجه مشترک تمام این بخش­ها، عدم توجه به معنا و اولویت ندادن به آن است که در تشبیه تاریک نمود دارد. این سه بخش، به منظور روشن شدن ابعاد تشبیه تاریک و نیز تقویت فرض تأثیرپذیری است. به زعم نویسندگان مقاله، دریافت­ و فهم نادرست شاعران از این بخش­ها، فرایند تأثیرپذیری را تقویت و تسهیل کرده­است. شخصی­نویسی، ترجمه­ی نامناسب و توجه نکردن مترجم به ارجاعات برون­متنی در ترجمه از جمله عوامل زمینه­ساز شکل­گیری تشبیه تاریک بیان شده­است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تشبیه تاریک: گونه‌ای از تصویر در شعر منثور معاصر

نویسندگان این مقاله مدعی ظهور گونه­ی جدیدی از تشبیه به نام «تشبیه تاریک» در شعر منثور معاصر فارسی هستند که متأثر از ترجمه به وجود آمده‌است. در تشبیه تاریک تصور وجه شباهت برای دو سوی تشبیه یا یکی از طرفین، با توجه به اجزای کلام، قابل توجیه و درک نیست، از این رو فهم روشنی از تشبیه حاصل نمی­شود. ابتدا، موضوع تأثیرپذیری و جریان ترجمه­ی شعر به اختصار توضیح داده ­شده‌است. در بخش بحث و بررسی، پس از ار...

full text

ساختار تصویر در شعر معاصر از منظر دستور زبان فارسی

همان‌قدر که ایجاد ارتباط میان اشیاء و پدیده‌ها در تازگی و اهمیت تصویر اهمیت دارد، به همان میزان انتخاب ساختاری برای بیان این ارتباط‌ها نیز مهم است و چه بسا تصویری کهنه و تکراری با استفاده از ساختار زبانی تازه، روحی تازه بپذیرد. هدف این مقاله بررسی انواع ساختارهای دستوری است که شاعران معاصر برای نشان دادن ارتباط‌های تصویری استفاده کرده‌اند. مقصود از این بررسی نشان دادن آن است که شاعر خلاقانه از ...

full text

تشبیه در شعر سپهری

تشبیه یکی از عناصر اصلی صور خیال در ادبیات هر ملتی است که سایر صورت‌ها از آن مایه می‌گیرند. زیرا پایه صور گوناگون خیال از استعاره گرفته تا مجاز، کنایه و حتی رمز بر رابطه "این‌همانی" استوار است. بنابر اهمیت تصویر و هم‌چنین تنوع، گستردگی و تازگی آن در شعر سپهری و اظهار نظرهای متعدد در باب کمّ و کیف تصاویر او، اعمّ از جدولی بودن یا نبودن و... این مقاله به تحلیل تشبیهات این شاعر معاصر پرداخته، تشبیها...

full text

بازتاب تشبیه در شعر کودک

از ویژگى‏هاى شعر خوب، آراستگى آن با صور خیال است. تشبیه یکى از این صور خیال است که علاوه بر اشعار رسمى فارسى، در شعر کودکان نیز نمود یافته‏است. از آنجا که دنیاى کودکان، دنیاى خیال است، به کمک تشبیه در اشعار کودکان مى‏توان آنان را به عالم مخصوصشان هدایت کرد. البتّه هر تشبیهى نمى‏تواند براى کودک مناسب باشد؛ اینجاست که یک شاعر آشنا، با به‏گزینىِ تشبیهى مناسب با روحیات کودکان، مى‏تواند متبحّرانه اندیش...

full text

گذشته ای روشن و آینده ای تاریک پژوهش تطبیقی دو شعر از «امل دنقل» و «منوچهر آتشی»

مقارنه و قیاس یکی از مصادر پر بار و غنی معرفت و فهم انسان است. انسان در بیشتر بررسی‌های خود برای رسیدن به کنه حقایق راه قیاس را برمی‌گزیند و ادبیات تطبیقی با چهره و چهارچوب کنونی آن ثمره پژوهش‌های ادبی دوران معاصر است که با استقبال بسیاری نیز روبه‌رو است و در پی بیان تأثیر و تأثر ادبیات ملل و تبیین نکات مشترک دو ادب مختلف است و لو هیچ رابطه تأثیر و تأثری در میان نباشد.

full text

بازتاب تشبیه در شعر کودک

از ویژگی‏های شعر خوب، آراستگی آن با صور خیال است. تشبیه یکی از این صور خیال است که علاوه بر اشعار رسمی فارسی، در شعر کودکان نیز نمود یافته‏است. از آنجا که دنیای کودکان، دنیای خیال است، به کمک تشبیه در اشعار کودکان می‏توان آنان را به عالم مخصوصشان هدایت کرد. البتّه هر تشبیهی نمی‏تواند برای کودک مناسب باشد؛ اینجاست که یک شاعر آشنا، با به‏گزینیِ تشبیهی مناسب با روحیات کودکان، می‏تواند متبحّرانه اندیش...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
ادبیات پارسی معاصر

جلد ۶، شماره ۲، صفحات ۷۵-۱۰۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023